Centralna butlowa rozprężalnia gazów to urządzenie służące jako źródło gazów medycznych (O2, N2O, N2, CO2) i dostarczające z butli gaz do systemu rurociągowego. Składa się m.in. z reduktorów ciśnienia, zaworów odcinających wysokiego ciśnienia, automatycznych układów przełączających oraz ramp służących do przyściennego zamontowania butli. Centralna butlowa rozprężalnia gazów może być stosowana jako awaryjne źródło zasilania placówki medycznej w gazy medyczne lub jako źródło podstawowe. To ostatnie rozwiązanie wybierane jest zazwyczaj w przypadku niewielkich placówek medycznych o mniejszym zapotrzebowaniu na gazy medyczne. Zasada działania urządzenia jest prosta: dostarcza do punktów poboru gazy o właściwym dla specyfikacji ciśnieniu wyjściowym poprzez redukcję ciśnienia wejściowego gazów medycznych z butli. Jest to urządzenie łatwe do rozbudowy w celu zwiększenia jego wydajności. Powinno być umieszczone w pomieszczeniu o podłodze uniemożliwiającej iskrzenie przy przetaczaniu butli ostrą krawędzią, do tego wentylowanym o półtorakrotnej możliwości wymiany powietrza w ciągu godziny (instalacja wywiewno-nawiewna mechaniczna) oraz szerokich, umożliwiających dostarczenie butli, niepalnych drzwiach.
Eksploatacja rozprężalni gazów
Centralna butlowa rozprężalnia gazów jest urządzeniem, które powinno być regularnie poddawane przeglądom: od sprawności jego działania zależy życie i zdrowie pacjentów placówki medycznej oraz pracującego tam personelu. Tak serwis, jak i naprawy powinny być więc prowadzone przez wykwalifikowanych specjalistów. W przypadku eksploatacji rozprężalni należy powoli otwierać i zamykać zawory dostarczające gazy, do tego podłączone akurat po określonej stronie butle powinny być opróżniane równocześnie. Nie powinno się również dopuszczać do całkowitego ich opróżnienia, a to ze względu na możliwość przedostania się wilgoci do rurociągu. Dla bezpieczeństwa należy także monitorować poziomy ciśnienia na manometrach oraz kontrolować szczelność i czystość przyłączy butlowych.
