Przepływomierz zazwyczaj kojarzy nam się z cieczami i odmierzaniem tempa ich przepływu. Przepływać może jednak również gaz. W praktyce więc te niewielkie urządzenia służą też do mierzenia ilości podawanego gazu – zwłaszcza tlenu medycznego. Jego precyzyjne dawkowanie ma duże znaczenie dla leczenia.
Przepływomierz, czyli miernik przepływu tlenu
Podawanie tlenu w ramach terapii, w celu uzupełnienia jego deficytu w tkankach albo podczas wykonywanej operacji wymaga bardzo precyzyjnego odmierzania jego ilości. Gazy dostarczane do placówek medycznych znajdują się w butlach pod dużym ciśnieniem. Dlatego do podania ich pacjentowi nie wystarczy jedynie odkręcenie zaworu. Do obniżenia ciśnienia stosuje się specjalne reduktory. Ale w sytuacji, kiedy trzeba dokładnie odmierzyć ilość podawanego gazu należy użyć przepływomierz tlenu. Urządzenie to montowane jest albo bezpośrednio u źródła, czyli w zestawieniu z butlą, bądź też w punkcie poboru tlenu. Specjalny element sterujący umożliwia ustawienie zakresu przepływu z dokładnością do setnych części litra na minutę. Przepływomierz może pracować z pojemnikami lub instalacjami gazów medycznych pod ciśnieniem. Jako dodatkowe wyposażenie niezbędne przy dłuższym stosowaniu wykorzystuje się też nawilżacz tlenu.
Kiedy niezbędne jest precyzyjne dawkowanie tlenu?
Podstawowym celem tlenoterapii jest uzyskanie odpowiedniego poziomu wysycenia tlenem hemoglobiny. U zdrowego człowieka utrzymuje się ono na poziomie SaO2 94–98%, dlatego jeśli podczas badania wskaźnik okaże się niższy niż 94%, konieczne jest zastosowanie terapii tlenowej. Precyzyjne regulowanie ilości podawanego gazu jest związane z zakładanym wzrostem poziomu wysycenia, a o parametrach pracy przepływomierza decyduje lekarz lub pielęgniarka prowadząca terapię. Monitorowanie przeprowadza się za pomocą pulsoksymetrii lub gazometrii krwi. Niekiedy też stosowana jest kapnometria z użyciem technik pomiaru kolorymetrycznego lub spektrofotometrycznego. Stężenie tlenu i tempo jego przepływu zwiększa się wraz ze spadkiem poziomu wysycenia hemoglobiny. Im jest ono wyższe, tym krócej powinna być stosowana tlenoterapia z uwagi na dużą toksyczność stężonego gazu.